Hesperian Health Guides

Deng humması

Bu bölümde:

Deng hummasına, uzaktan beyaz renkli çizgilere benzeyen beyaz noktaları olan bantlar taşıyan siyah sivrisineklerce yayılan bir virüs yol açar. Bunların bacakları da çizgilidir. Bu sivrisineklere bazen “sarı humma sivrisinekleri” de denir, çünkü sarı hummayı da taşıyabilirler. Deng humması genellikle sıcak ve yağışlı mevsimde görülür. Şehirlerde suyun toplandığı ama iyi tahliye edilemediği yerlerde sıktır.

Mosquito.

Deng hummasına ilk kez yakalananlar, genellikle istirahat ve bol sıvı alarak kurtulabilirler. Ancak ikinci kez yakalananlar için hastalık çok daha tehlikeli, hatta ölümcül olabilir.

Belirtiler

Hastalık yüksek ateş, titreme, şiddetli kas ağrısı, baş ağrısı ve boğaz yanması ile başlar. Kişi kendini çok hasta ve bitkin hisseder. 3 - 4 gün sonra, yarım saat ila 2 günlük bir süre için hasta kendini iyi hisseder. 1 ya da 2 gün sonra hastalık el ve ayaklarda ortaya çıkan döküntülerle tekrar başlar. Döküntüler kollara, bacaklara ve gövdeye yayılır (genellikle yüzü tutmaz).

Bebekler, küçük çocuklar ve yaşlılar ya da bağışıklık sistemi zayıf olanlar (HİV/AİDS’liler gibi), deng hummasının kanamalı deng humması denen ağır bir biçimi açısından özellikle risk altındadırlar. Hemen tedavi edilmezlerse, Deng hummasının bu türü, deriden oluşan kanamalara yol açar ve ölümle sonuçlanabilir.

Tedavi

Deng hummasını tedavi eden bir ilaç ve önleyecek bir aşı yoktur. Çoğu olguda, Deng humması yatak istirahati, bol sıvı alma ve ağrı ve ateşi azaltmak için ibuprofen ya da parasetamol (aspirin değil) kullanılarak iyileştirilebilir.

ÖNEMLİ Kanamalı deng humması sadece hemen kan ve vücut sıvısı değişimiyle tedavi edilebilir. Bir kişide deride kanama, yiyememe ya da içememe, şuur bulanıklığı (ateş, bitkinlik ve uykuya meyile bağlı olarak) başlarsa hemen hastaneye kaldırılmalıdır. Hasta bebek, küçük çocuk, yaşlı ya da şeker hastalığı, kalp hastalığı veya HİV/AİDS gibi ciddi sağlık sorunu olan biriyse hemen sağlık kuruluşundan yardım istenmelidir.
Önleme
Covered water container.

Deng hummasını yayan sivrisinekler temiz durgun suda ürerler. Sıtma sivrisineklerinin aksine, deng humması sivrisinekleri çoğunlukla gündüz vakti ısırırlar. Bu nedenle, gündüz uyuyan yaşlılar ya da bebekler haricinde cibinliğin yararı yoktur. Deng humması sivrisinekleri genellikle masa ya da yatak altları, karanlık köşeler gibi gölgeli yerlerde bulunurlar.

Deng hummasını önlemek için sivrisinek ısırmasından kaçınmak ve toplumda sivrisinek kontrolü sağlamak gerekir.



This page was updated:03 Ara 2021