Hesperian Health Guides
Pestisid zehirlenmesinin tedavisi
HealthWiki > Topluluk için Çevre Sağlığı Rehberi > Bölüm 14: Pestisidler zehirlidir > Pestisid zehirlenmesinin tedavisi
Diğer zehirli kimyasallar gibi, pestisidler de insanları değişik yollardan etkiler: göz ve deriden, ağızdan (yutarak), havadan (soluyarak). Bu yollardan oluşan zehirlenmelerin her biri farklı biçimde tedavi edilir.
İçindekiler
Pestisidler deriye bulaştığında
Pestisid zehirlenmelerinin çoğu pestisidlerin deriden emilmesiyle ortaya çıkar. Deriye bulaşma taşıma, karıştırma, püskürtme ya da yeni ilaçlanmış bitkilere temas sırasında olabilir. Pestisidler elbiselerden ya da elbiseleri yıkarken de derinize bulaşabilir.
Deri yoluyla zehirlenmenin ilk belirtileri deri döküntüleri ve tahriştir. Deri sorunları bitki reaksiyonları, böcek ısırmaları, enfeksiyonlar, alerjiler gibi başka nedenlere bağlı olarak da gelişebileceğinden sorunun pestisidlere bağlı olup olmadığını belirlemek zordur. Diğer işçilerle konuşarak çalıştığınız bitkinin bu tür reaksiyonlara yol açıp açmadığını öğrenin. Pestisidlerle çalışırken beklenmedik bir deri döküntüsü gelişirse en güvenli yaklaşım bunu pestisidlerin yaptığını düşünerek hareket etmektir.
Tedavi
Sizin ya da çevrenizdeki birinin vücuduna pestisidler bulaşırsa:
- Pestisidlerin bulaştığı elbiseleri hemen çıkartın.
- Derinin pestisidle bulaşmış kısımını mümkün olan en kısa zamanda sabun ve soğuk suyla yıkayın.
- Pestisid göze kaçmışsa, gözü 15 dakika süreyle bol suyla yıkayın.
Pestisidler deride yanığa neden olmuşsa:
- Bol soğuk suyla yıkayın.
- Yanık yere yapışmış bir şey varsa bunu almayın.
- Losyon, yağ vs. uygulamayın.
- İçi su dolu kabarcıkları patlatmayın.
- Kalkık deriyi soymayın.
- Varsa, yanık alanı steril gazlı bezle örtün.
- Ağrı sürerse, mutlaka sağlık kuruluşuna başvurun! Pestisid kabının etiketini ya da pestisidin adını yanınıza alın.
Pestisidler, siz onları görmeseniz ya da kokusunu hissetmeseniz bile derinize, saçınıza ve elbiselerinize yapışmış olabilir. Pestisidleri kullandıktan sonra mutlaka su ve sabun kullanarak yıkanın.
Pestisidler yutulmuşsa
 |
| Pestisid püskürtülmüş gıdaları yemek bir süre sonra sizi hasta edecektir. |
Pestisidler yenilerek, içilerek, pestisid uygulanırken sigara içilerek ya da pestisidlerle bulaşmış su içilerek yutulabilir. Ağzı açık bırakılırsa, yere yakın yerlere konursa ya da yiyecek kaplarının bulunduğu yerlerde saklanırsa çocuklar da pestisidleri yiyebilir ya da içebilir.
Tedavi
Birisi pestisid yuttuğu zaman:
- Hasta şuursuzsa, yan yatırın ve solunumunun devam edip etmediğine bakın.
- Hastanın solunumu yoksa, hemen ağız-ağıza solunum uygulayın. Ağız-ağıza solunumu yaptıran da pestiside maruz kalabilir, bu nedenle ağız-ağıza solunuma başlamadan önce ağzınızı kağıt maskeyle, naylonla ya da bezle kapatın ve ortasına bir delik açın.
- Pestisid kabını bulun ve hemen etiketini okuyun. Etikette hastanın kusturulması gerekip gerekmediği yazar.
- Hasta ağızdan sıvı alabiliyorsa bol miktarda temiz su içirin
- Sağlık kuruluşuna başvurun. Varsa, pestisid kabının etiketini ya da pestisidin adını yanınıza alın.
Etikette kusturmayın denilmişse hastayı kusturmayın. Benzin, gazyağı, ksilen ya da diğer petrol bazlı sıvıları içeren bir pestisid yutulmuşsa hasta asla kusturulmamalıdır. Kusturulursa sorun daha kötüleşir. Şuuru yerinde olmayan bir kişiyi asla kusturmayın, bir şey içirmeyin ya da kuvvetle sarsmayın.
Kusturmaya izin veriliyorsa, hastaya:
- Bir bardak çok tuzlu su ya da
- 2 kaşık dövülmüş fesleğen, kereviz ya da benzer kokulu bitki verdikten sonra 1 ya da 2 bardak sıcak su içirin
Hastanın hareketli kalmasını sağlayın. Bu kısa zamanda kusmayı sağlayacaktır.
Kusmadan sonra, aktif ya da toz kömür (bkz sonraki sayfa) hala midede kalan zehir varsa onun da tutulmasına yardım edecektir.
Yarım kap aktif kömürü ya da 1 kaşık ince döğülmüş kömürü büyük bir bardak ya da sürahide ılık suyla karıştırın. Kömür tozu yanmış odundan hatta ekmekten bile yapılabilir.
Aktif kömür kadar iyi değildir ama yine de iş görür. ASLA kömür parçalarını kullanmayın. Onlar zehirlidir!
Hasta kustuktan sonra, hatta kusamasa bile, doktora götürürken. Sadece zehirin yayılmasını yavaşlatır.
|
ya da |
|
Süt içmek pestisid zehirlenmesini ÖNLEMEZ. Sadece zehirin yayılmasını yavaşlatır.
Pestisid yutan kişiler şiddetli karın ağrıları yoksa sorbitol ya da magnezyum hidroksit (Milk of Magnesia) alabilirler. Bu ilaçlar ishal yaparak zehirin vücuttan atılmasına yardım ederler.
Ne zaman atropin kullanalım?
Atropin organofosfatlar ve karbamatlar denen bazı pesitisidlerle oluşan zehirlenmelerin tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Pestisid kabının etiketinde atropin kullanın diyorsa ya da o pestisidin bir kolinesteraz inhibitörü olduğu yazıyorsa orada tarif edildiği biçimde atropini kullanın. Etikette atropin kullanmayın yazıyorsa kullanmayın.
Atropin sadece organofosfat ya da karbamat zehirlenmelerinde kullanılır.
Atropin dpestisid zehirlenmesini ÖNLEMEZ, sadece zehirlenmenin etkilerini geciktirir. Atropin asla ilaçlamadan önce alınmamalıdır.
Pestisidlerin kullanıldığı her çiftlikte zehirlenme halinde kullanılacak ilaçları ve malzemeleri içeren bir acil çantası olmalıdır.
Pestisidler solunduğu zaman
Pestisidler havaya salındığında ağzımız ve burnumuz yoluyla onları soluruz. Akciğere ulaştıklarında, pestisidler hızla kana karışırlar ve zehir bütün vücuda yayılır.
Bazı pestisidler kokusuz olduklarından, havada bulunup bulunmadıklarını anlamak sıklıkla zordur. Havadaki pestisidlerin en sık rastlanan formları tütsüler, aerosoller, sisleme cihazları, gaz bombaları, haşere şeritleri, spreyler ve püskürtmeden geriye kalan kalıntılardır. Depolama alanlarında, sera gibi kapalı yerlerde kullanıldığında ya da tarlalara nakledilirken pestisid tozlarını soluyabilirsiniz.
 |
| Şüphede kalırsanız, dışarı çıkın! |
Pestisid tozları havada kilometrelerce göç ederek kullanıldığı yerlerden çok uzak alanları dahi kirletebilirler. Pestisid tozlarının evlere girmesi çok kolaydır.
Pestisid soluduğunuzu düşünüyorsanız hemen pestisidlerden uzaklaşın! Kendinizi kötü hissedene kadar beklemeyin.
Tedavi
Siz ya da çevrenizdeki birisi pestisidleri solursa:
- Hastayı zehiri soluduğu alandan hemen uzaklaştırın, özellikle kapalı alanda ise.
- Temiz hava verin.
- Elbiseleri gevşeterek solunumu kolaylaştırın.
- Baş ve omuzlar yüksek olacak biçimde oturtun.
- Hastanın bilinci bulanıksa, yana döndürerek yatırın ve solunumunun engellenip engellenmediğini kontrol edin.
- Hasta soIumuyorsa hemen ağız-ağıza solunum yaptırın.
Hemen bir sağlık kuruluşuna başvurun. Pestisid etiketini ya da adını beraberinizde götürün.
Tartışma için çizim: Pestisidler vücuda nasıl girer?
Tartışma için sorular
- Bu adam yaptığı iş nedeniyle hangi açılardan zarar görebilir?
- Kendini korumak için neler yapabilir?
- Onun yaptıklarından başka kimler etkilenebilir?
- Bu adamın kendini koremak için gerekli her şeyi yapmamasının nedenleri neler olabilir?