Hesperian Health Guides
Su yollarını ve sulak alanları onarma
HealthWiki > Topluluk için Çevre Sağlığı Rehberi > Bölüm 11: Toprak ıslahı ve ağaç dikimi > Su yollarını ve sulak alanları onarma
Dere ve nehir kenarlarında ve sulak alanlarda (yıl boyu toprağın ıslak ya da su altında kaldığı yerler) yetişen bitkiler ve ağaçlar, su havzasında taşkınları önleme, suyu temizleme, yüzeydeki yağmur suyunun toprağa emilmesini sağlama ve çeşitli hayvan ve bitkilere ev sahipliği yapma gibi çok sayıda önemli görevi yerine getirirler.
Taşkınları kontrol etmek ve kenarlarında yapılaşmayı kolaylaştırmak amacıyla kasaba ve şehirlerdeki derelerin ve nehirlerin düz bir çizgi şeklinde akması sağlanır. Ancak bir dere ya da nehir ne kadar düzse, içindeki su o kadar hızlı akar. Su hızlanınca, akarsu yatağında ve kenarlarında daha fazla erozyona ve taşkına neden olur. Taşkınlar büyük taşları ve kütükleri akıntı yönünde aşağıya doğru taşır, bu nedenle kurak mevsimde bile nehir yatağındaki taşların, kütüklerin büyüklüğüne bakarak nehrin taşıp taşmayacağını söyleyebilirsiniz. Kurak mevsimde, yavaş akan sığ bir nehrin yatağında büyük taşlar olması yağmurlu mevsimde bu taşları aşağıya doğru taşıyan tehlikeli taşkınlar olabileceğinin belirtisidir.
 |
| Bu nehir yavaş akarak suyun toprağa emilmesine izin verecek. |
Bitki hayatının onarımı
Akarsu boylarında yetişen bitkiler yağmur suyunun yavaşlamasına, yayılmasına ve toprağa emilmesine yardım ederek toprağı yerinde tutar.
Dereler ve ırmaklar boyunca toprak erozyonunun durdurmanın bir yolu kenarlarına ağaç dikmektir. Su yollarının iki yanındaki 20-50 metrelik alana dikim yapılması genellikle erozyonu azaltır.
 |
| Sulak alanların korunması ve onarılması su havzasını korumanın önemli bir parçasıdır. |
Kökleri yaş olan ağaçlar çeliklemeyle daha iyi yetişir. İki ya da daha fazla sıra çelik dikin, sonra sıraların arasına çalı ya da dallar koyun. Bu toprağı yerinde tutar ve diğer bitkilerin ve hayvanların geri dönmesi için uygun şartları oluşturmaya başlar.
Dere ya da nehir kenarları istikrarlı hale geldiğinde ağaçlar, çalılar ve otlar kendi kendine büyümeye başlar. Başlamazsa siz onları yetiştirmek isteyebilirsiniz. Mümkünse, ağaçlar tamamen büyüyene kadar hayvanların girmesini ve insanların kesmesini önlemek için etrafı çitle çevirin.