Hesperian Health Guides

Yeniden ormanlaştırma

Bu bölümde:

Kadim ormanlar (hiç kesilmemiş ya da ciddi tahribata uğramamış eski ormanlar) giderek azalıyor. Kadim bir orman bir kez yok oldu mu, ağaçlar yeniden yetişse bile hayvan ve bitki çeşitliliği bir daha asla önceki kadar olmayacaktır. Ancak kendi halinde gelişmeye bırakılır ve biyoçeşitliliği korunursa ikincil ormanlar (tahrip olup yeniden yetişen ormanlar) da kadim ormanların sağladığı kaynakların birçoğunu sağlar. İnsanların diktiği ve yönettiği ormanlar da toplum sağlığını destekleyen kaynakların birçoğunu sağlayabilir.

Sağlıklı bir ormanın yetişmesi oldukça zaman alıcıdır ancak iyi bir başlangıç sağlamak için yapabileceğiniz şeyler var. Erozyonu kontrol altına almak, toprağı hazırlamak ve yaşadığınız yere uyum sağlamış yerli ağaçları dikmek ormanın güzel yetişmesine yol açar. Ağaç yetişmesinin doğal kurallarını izlemek de sağlıklı bir orman oluşturmaya yardım eden bir başka araçtır (bkz Bölüm 11).

Ağaç dikmek daima yararlı mıdır?

Topluma dayalı bir yeniden ormanlaştırma projesine başlamadan önce, projenizin toplumun ve yerel çevrenin ihtiyaçları karşılayacağından emin olun. Su ve toprağınız kısıtlı ise ağaçlar ürünlerle yarışa girişecektir. Bazen zorlu çevrelere dikilen genç ağaçların bakımı çok fazla çaba gerektirebilir. Bakımı yapılamayacak yerlere ağaç dikilmesi başarısız projelerle ve kurumuş ağaçlarla sonuçlanır.

Topluluğunuz kerestecilik ya da meyvecilik gibi orman ürünleriyle geçiniyorsa, ağaç dikmek orman kaynaklarını hızla tekrar elde etmek için iyi bir yol olabilir. Topluluğunuz esas olarak avlanma alanlarına ya da toprak, havayı ve suyu korumaya odaklanmışsa, o zaman ağaçlar kendi kendine yeniden yetişirken arazinin bazı kısımlarının kullanılmasını yasaklamak daha kazançlı olabilir.

Her yerde orman yetiştirmek doğru değildir. Çöllerde, bataklıklarda ya da çayırlık alanlarda doğal olarak çok az ağaç yetişir. İnsanların buralarda ağaç yetiştirmeye çalışması bitkilerle hayvanlar arasında var olan dengeyi bozabilir. Şehirler ve kasabalar gibi az da olsa ağaç bulunan yerlerde yolların kenarlarına, fabrikaların yakınına ve parklara ağaç dikilmesi toplumun sağlığını ve iyiliğini önemli oranda arttırır.

Arazinin tapusu kime ait ve kanunlar bu işlere ne diyor?

Araziyi yeniden ormanlaştırmak ve daha sonra ürünlerini kullanmak isterseniz, orman büyüyünce onu kullanmanıza izin vereceklerinden emin olun. Ağaç dikilecek toprağın tapusunun kime ait olduğunu bilmek ve izin almak daha sonra sorun çıkmasını önler. Sağlıklı bir orman yetişince bir zamanlar kimsenin bakmaya tenezzül etmediği topraklar değerli hale gelir. Ayrıca bazı yerlerde ağacı kendiniz dikip yetiştirseniz dahi bazı ağaçları kesmenizi veya kullanmanızı yasaklayan kanunlar vardır. Yaşadığınız yerde böyle kanunlar olup olmadığını öğrenin.

Farklı ağaçlar farklı ihtiyaçlara cevap verir

Dikilecek ağaçların türüne halkın istek ve ihtiyaçlarına göre karar verilmelidir.

People sit together and discuss.
Rahatlamak ve eğlenmek için bir yer istiyorsak...
...park gibi herkese acik bir yere golge yapacak agaclar dikmeliyiz.
Ama biz su kaynağımızı da korumak istiyoruz...
...o halde akarsuların kenarına ve pınarların çevresine yavaş büyüyen ağaçlar dikmeliyiz.
People sit together and discuss.
Erozyonu önlemek zorundayız...
...ormanın kesildiği yamaçlara derin kökleri olan ağaçlar dikebiliriz.

People sit together and discuss.

Yakacak odun, kereste ve hayvanlar için ot ihtiyacımızı ne yapacağız?
Herkesin kullanabileceği ortak bir arazi üzerine çeşitli ağaçlar dikelim.
Ailem için gıda, ilaç ve hayvan yiyeceği isterim...
...bu nedenle evimize yakın yere çeşitli ağaçlar dikmeliyiz.
Zaman almasına ve sabır gerektirmesine rağmen, herkesin bilgisine başvurarak ve herkesin ihtiyaçlarını göz önüne alarak, tüm toplum için iyi bir plan yapılabilir.


This page was updated:03 Ara 2021