Hesperian Health Guides
Küçük baraj
|
| Nehirden alınan su yamaçtan aşağı akıtılarak türbini döndürür ve tekrar ırmağa akar. |
Küçük barajlar akan sudan elektrik üretmek için kullanılır (küçük hidroenerji, çok küçük olduğunda mikro-hidroenerji denir). Dere ya da ırmaklarda yeterli su akımı varsa mikrohidroenerji kırsal topluluklar için en ucuz elektrik sağlama yöntemidir. Bu projeler köylülerce başlatılabilir ve idare edilebilirler.
Çin, Hindistan ve Nepal’de binlerce küçük hidroenerji projesiyle köylere ve kasabalara enerji sağlanmaktadır. Küçük hidroenerji projelerinde, su bir dere ya da ırmaktan alınarak bir boru ile yamaçtan aşağı indirilir. Boru içinde yukarıdan inen su bir türbini döndürür ve yeniden dere ya da ırmağa dökülür. Küçük barajlar, büyük barajların aksine insanları yerlerinden etmezler ya da akarsuların akışını değiştirmezler. Mikro-hidroenerji projelerinde suyu türbine sevk etmek için sadece birkaç metre yüksekliğinde barajlar kullanılır.
| Su, türbini döndürerek elektrik üretir. |
 |
Mikro-hidroenerji insanları birleştirir
Nikaragua yıllarca süren savaştan çıktıktan sonra, insanlar kendilerini ülkedeki çiftlikleri, su sistemlerini, okulları ve sağlık kuruluşlarını onarmaya adadılar. Ancak ülkede derin bir yoksulluk hüküm sürüyordu ve hükümet kırsal yerleşimlerin çoğuna elektrik sağlayamıyordu.
La Pita köyünde de elektrik yoktu, en yakın güç hattı 70 kilometre uzaktaydı. La Pita’da yaşayanların savaşta karşıt taraflarda yer almış olmaları bu toplumsal projeleri yürütmeyi zorlaştırıyordu. Ancak beraberce bir okul ve bir klinik inşa ettikten sonra köye elektrik getirmeye de karar verdiler.
Köylüler, La Pita’ya elektrik getirmek için Kırsal Kalkınma Çalışanları BirliğiBenjamin Linder adlı yerel gruptan yardım istediler. Köy yıl boyu akan bir nehre yakın olduğundan, La Pita mikrohidroelektrik projesi için uygun bir yerdi. Kalkınma çalışanları köylülere projeyi organize etmeleri, finans ve teknik beceri sağlayan Yeşil Güçlendirme denen uluslararası kuruluştan destek almaları, konusunda yardımcı oldular.
Köy halkı ufak bir baraj ve şimdi 400 köylünün elektriğini sağlayan türbini inşa etmek için aylarca çalıştı. Elektrik, evlerde, okulda, 2 marangoz dükkanında ve yerel çiftliklerde kullanıldı. Elektrik santralinin inşaatı bitip çalışmaya başlayınca, halk sistemi işletmek ve sürdürmek için bir birlik kurdu; böylece La Pita’da yaşayan herkesin faydalanması garanti edildi. Geçmişteki çatışmalara rağmen, elektrik ve onu üretme sorumluluğu herkes tarafından paylaşıldı. Artık ulusal güç hatlarından çok uzaktaki ufacık La Pita köyünün kendi santrali var.
