Hesperian Health Guides

Elektrik üretimi

Bu bölümde:

Günümüzde elektriğin çoğu fosil yakıtların (petrol, kömür ve doğal gaz) yakılmasıyla elde edilir. Bir kısım enerji ise nükleer güçten ve büyük barajlardanelde edilir. Fosil yakıtlar, nükleer güç ve büyük barajlarda üretilen enerji yerine temiz enerjiye olan ihtiyacımızı anlamak, elektriğin nasıl üretildiğini ve temiz ya da yenilenebilir olmayan kaynaklardan geldiğinde nasıl zarara yol açtığını anlamaya yardım eder.

EHB Ch23 Page 526-1.png
Kömür topraktan çıkarılır.
Kömür santrale gönderilir.
Santralde kömür yakılarak sudan buhar (ve zehirli duman) elde edilir.
Buhar, türbin denilen ve elektrik akımı üreten makineyi çalıştırır (zehirli duman sadece havayı kirletir).


İster kömür, petrol ya da doğal gazdan isterse nükleer güçten yararlanılsın, elektrik aynı biçimde üretilir. Önce güç kaynağı ısı oluşturur, bu buhar üretmekte kullanılır, buhar da büyük türbinleri döndürerek elektriği ortaya çıkarır. Büyük hidroelektrik santrallerinde türbini döndürerek elektrik üretmek için buhar yerine hızla akan su kullanılır. Ama tüm bu enerji türleri zehirli kirliliğe, toplumların ve sulak alanların tahribine ve çok ciddi sağlık sorunlarına yol açar. Hiçbirisi sağlıklı ya da sürdürülebilir değildir, özellikle çok büyük ölçeklerde kullanıldıklarında.

A smoky factory.

Fosil yakıtlar giderek azalıyorlar ve pahalanıyorlar. Fosil yakıtlar yenilenemezler, yani bir kez tüketildiklerinde, yerine yenileri konamaz. Aynı zamanda, fosil yakıtların yakılmasına bağlı küresel ısınma tehlikesi ve kirlilik dünyadaki her yer ve her birey için ciddi bir çevre sağlığı sorunu haline gelmiştir.

Yenilenemeyen enerjiden kaynaklanan sağlık sorunları

Elektrik üretiminde en çok kullanılan yöntem büyük enerji santrallerinde fosil yakıtlar yakmak'tır. Fosil yakıtları çıkarmak ve yakmak havayı, toprağı ve suyu kirleterek solunum ve deri hastalıklarına neden olur. Ayrıca kansere ve doğum defektlerine yol açan zehirli kimyasallar üretir cause cancer and birth defects (bkz Petrol ciddi sağlık sorunlarına neden olur). Fosil yakıtların kullanılması küresel ısınmaya ve petrol kaynaklarını kontrol altına almak için savaşlara yol açar..

A dam causes a valley to flood, covering a village.

Büyük hidroelektrik santraller (büyük barajlardaki suyu elektrik üretiminde kullanmak) insanların evlerini terk etmeye zorlanmasına, aç kalmalarına, değerli arazilerini kaybetmelerine, sıtma ve şistozomiyazis gibi hastalıklarda artışa yol açar. Küçük barajların neden olduğu sorunlar daha küçük ölçeklidir.

Containers labelled with a 3 triangle nuclear sign.

Nükleer enerji zehirli maddeler kullanılması kaza riski, geriye bıraktığı zararlı atıklar ve nesilleri etkileyen sağlık sorunlarına yol açması nedeniyle çok tehlikelidir. Nükleer enerji temiz enerji değildir.

High voltage wires strung beside farmland and homes.

Yüksek voltaj hatları (elektriği üretildiği yerden kullanıldığı yere taşıyan teller) kan kanseri (lösemi)ve diğer kanserler gibi sağlık sorunlarına yol açarlar. En iyisi evleri yüksek voltaj hatlarının yakınına, özellikle hemen altına, yapmamaktır.

Yüksek voltaj hatları temiz enerjiyle kullanılsa bile fosil yakıtlar kadar tehlikelidir. Temiz enerjinin önemli bir bileşeni olan enerjinin yerel olarak üretimi, yüksek gerilim hatlarına olan ihtiyacı azaltır.


This page was updated:03 Ara 2021