Hesperian Health Guides
Nakliyat
Elektrikle birlikte, enerjinin dünya çapında en çok kullanıldığı yer tren, uçak, kamyon, otobüs ve otomobil gibi nakliyat araçlarının yakıtıdır. Elektrikte olduğu gibi nakliyatta da zengin ülkelerde yaşayanlar yoksul ülkelerde yaşayanlardan daha fazla yakıt kullanırlar. Nakliyatta kullanılan yakıtların yol açtığı kirlilik astım, bronşit ve kanser gibi hastalıkların başlıca nedenidir, ayrıca küresel ısınmaya da yol açar.
Daha az yakıt tüketimi ve nakliyatta hakkaniyet için, zengin ülkelerde yaşayanlar, özellikle ABD’dekiler, daha fazla toplu taşıma (tren ve otobüs) yapmalı, daha az özel otomobil kullanmalıdır. Şehirler ve nakliyat sistemleri arabaların yerine bisiklet kullanımını teşvik etmelidirler.
Bitkisel yakıtlarla ilgili sorunlar
Otomobil motoru ilk icat edildiğinde bitkisel ya da alkol gibi bitkilerden elde edilen yakıtlar kullanılıyordu. Ancak daha sonra, petrol üretimi ucuzlayınca benzin ve motorin (ikisi de petrolden üretilir) otomobil, motosiklet, traktör ve uçak gibi taşıtların motorlarını çalıştırmada ana yakıtlar haline geldiler. Petrol endüstrisi bitkisel yakıtların kullanımı önlemek için çok sıkı çalıştı.
Şimdi petrol yeniden pahalandı, çok sayıda ülke petrolün yerine bitkisel yakıtları koymaya çalışıyor. Palmiye, soya, kanola, mısır ve diğer bitkilerden elde edilen yakıta “biyoyakıt” ya da “agroyakıt” denmektedir. Bu iyi bir çözüm gibi görünüyor çünkü bitkiler yenilenebilir özellik taşırlar. Ancak agroyakıtların da çözdüklerinden daha fazla soruna yol açmalarının bir çok nedeni vardır.
- Gıda üretilebilecek bitkilerden yakıt elde etmek otomobillere yakıt olarak üretimle insanlara gıda olarak üretim arasında rekabet oluşturacaktır. Bu kadar insan gıda sıkıntısı çekerken gıdayı yakıta dönüştürmek kabul edilemez.
- Fosil yakıtlara bağımlılığı azaltmanın bir nedeni de küresel ısınmayı azaltmaktır. Ancak biyoyakıt üretimi için gerekli miktarda bitki yetiştirmek amacıyla petrol kaynaklı gübrelerin, tarım makinelerinin, ayrıca yakıt elde edilecek bitkinin üretildiği yerden işlendiği, dağıtıldığı ve nihayetinde kullanıldığı yere nakli için araçların kullanılması gerekmektedir. Sonuçta, biyoyakıt kullanımı ürettiğinden daha fazla enerji tüketir ve petrolden daha fazla küresel ısınmaya neden olur!
- Biyoyakıt bitkileri yetiştirmek için ormanlar kesilirse küresel ısınma gazlarını emen ağaçlar tahrip olur. Örneğin, palmiye petrolünden üretilen biyoyakıt motorine oranla 10 kat daha fazla küresel ısınmaya neden olur.