Hesperian Health Guides
Bölüm 16: Zehirli kimyasallardan kaynaklanan zarar
HealthWiki > Topluluk için Çevre Sağlığı Rehberi > Bölüm 16: Zehirli kimyasallardan kaynaklanan zarar
Geçen yüzyılda endüstrinin ve endüstriyel tarımın büyümesiyle, zehirli kimyasallar günlük hayatımızın bir parçası haline geldi. Bu kimyasalların çoğu insanlara ve çevreye verdikleri zarar bilinmeden kullanıma girdi.
Bu kimyasallarla çalıştığımız için ya da çevremizdeki kirliliği gördüğümüz veya kokusunu aldığımız için bunların farkında olabiliriz. Fabrikalar, petrol rafinerileri ve araçlar İnsanları öksürten ve nefesini tıkayan gazlar, dumanlar çıkarırlar. Sanayi alanlarının ve büyük çiftliklerin yakınından geçen su yolları çirkin ve kokuşmuş atıklarla doludur. Petrol üretimi, kimyasal sızıntılar ve atık depolama alanları suyu, toprağı havayı sıklıkla görebileceğimiz ve kokusunu alabileceğimiz biçimde kirletir.
Bazen de, kirliliği göremeyiz, kokusunu alamayız. Bazı kimyasallar kullanıldıkları yerden çok uzağa giderler. Hava ve suda, yediğimiz gıdalarda, insanların, hayvanların ve balıkların vücutlarında taşınırlar. Plastik şişeler, motorlu araçlar gibi gündelik hayatımızın parçası olmuş, tehlikeli olacağı aklımıza bile gelmeyecek birçok şeyde kimyasallar kullanılır.
Love Kanalı’nda zehirli madde kirliliği
Love Kanalı ABD’nin New York şehrinde, Niagara Şelaleleri yakınında bir yerdir. Love Kanalı adını iki nehri birleştirmek için kanal kazım işini başlatan William Love’dan alır. Kanal asla tamamlanamamıştı. Ancak kimyasal maddeler üreten bir şirket tamamlanamamış kanalı 21 bin ton zehirli kimyasal madde için atık çukuru olarak kullanmıştı. Kanal dolunca şirket üzerini toprakla kapatarak herhangi bir sağlık sorunu çıkarsa şirketin sorumlu tutulmaması şartıyla 1 dolara belediyeye satmıştı.
Yıllar içinde, gömülü atığın yanına evler ve okullar yapılmış, çok geçmeden Love Kanalı’nda yaşayanlarda ciddi sağlık sorunları baş göstermişti. Muhit sakinlerinden Lois Gibbs bir şeylerin ters gittiğinin farkına varmıştı. Gibbs, “Burada yaşayanlarda çok sayıda düşük, doğum defekti, sinir sistemi sorunları, astım ve diğer solunum sorunları olduğunu biliyoruz” demişti.
Bayan Gibbs hükümetin bu sorunlarla ilgili araştırma yapmasını talep etmek üzere toplumu örgütledi. Hükümet evlerin çevresinde toprağa sızmış zehirli kimyasallar bulduğunda insanlar hükümetten onları başka yerlere yerleştirmesi için para talep etti. İnsanlar başka yerlere yerleştirildi ama bir çoğu ciddi sağlık sorunları yaşamaya başladıktan sonra. Bugün, Love Kanalı’ndaki zehirli atık tehlikesinden geriye hatıra olarak boş bir mahalle ve hayat boyu sürecek hastalıklara yakalanmış çok sayıda insan kaldı.
Lois Gibbs zehirli madde kirliliğine bağlı zararlara karşı mücadelesini başka yerlerde de sürdürdü. Onun çalışmalarının şirketlerin zehirli atıklarını temizlemelerini mecbur kılan kanunların çıkarılması için ABD hükümetine yapılan baskılara katkısı oldu. Daha önemlisi, Bayan Gibbs insanların kimyasal endüstrisine karşı durma, sağlıklı bir çevre isteme ve kazanma için güçleri olduğuna inanmalarına yardımcı oldu! Dioksin’den Ölmek adlı kitabında şunları yazmıştı: