Hesperian Health Guides
Petrol üretiminin bütün aşamaları zararlıdır
HealthWiki > Topluluk için Çevre Sağlığı Rehberi > Bölüm 22: Petrol, hastalık ve İnsan hakları > Petrol üretiminin bütün aşamaları zararlıdır
Petrol üretiminin her evresinde sağlığa ve çevreye verilen hasarı anlamak harekete geçmenize yardımcı olur.
İçindekiler
Keşif
Şirketler ilk petrol aramaya başladıklarında, ormanlar kesilir, evler tahrip edilir. Yollar açılır, derelerin ve ırmakların önüne set çekilir. Şirketler petrol ararken yer altında ne olduğunu anlayabilmek için sıklıkla bir dizi patlamadan yararlanırlar. Buna sismik test denir. Sismik test evleri, vahşi hayatı ve toprağı tahrip eder.
Şirketler petrol aramaya başlamadan önce, toplumsal gruplar hükümet yetkililerini ziyaret ederek topraklarının işgalini durdurmaya çalışabilirler, STK’ların ve petrolden etkilenmiş toplumların deneyimlerinden yararlanabilirler, toplum sağlığı tehditleri açısından insanları eğitebilirler. Petrol şirketi, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) yaptırmalıdır. ÇED projenin tahripkar olacağını gösterirse, toplum durdurulmasını talep edebilir. Petrol şirketi ÇED’de atıkların zararsızlandırılması, yeraltı ve yerüstü suyunun korunması, herhangi bir kaza olması halinde çevrede yaşayanların uyarılması ve uzaklaştırılması için bir plan sunmalıdır.
Petrol kuyusu açma
Petrol kuyuları yeraltındaki petrolü çıkartmak için açılır. Petrol kuyusu açılması işçileri ve çevrede yaşayanları tehlikeye atabilen yangınlara, patlamalara ve başka kazalara neden olabilir. Petrol sızıntısı olursa yer altı sularına, su yollarına, bitki ve hayvanlara, avlanma ve tarım kaynaklarına zarar verir.
Fotograflar, videolar, radyo anonsları, yazılı raporlar hatta çocukların yaptığı resimler sondajın verdiği zararları belgelemekte kullanılabilir. Bu belgeler petrol sondajının ve çevresel harabiyetin durdurulmasını, Çevresel Etki Değerlendirmesi standartlarının uygulanmasını ya da petrol şirketine karşı hukuki işlem başlatılmasını talep ettiklerinde kanıt olarak kullanılabilir.
Ayrım
Petrol yer altından gaz, ağır metaller ve zehirli suyla karışık olarak çıkar. Petrol bu maddelerden temizlenmelidir.
Zehirli suyun atılması sıklıkla kirliliğin en büyük nedenidir. Zengin ülkelerde petrol çıkarmayla ilgili kanunlar zehirli suyun açık araziye salınmasını değil gersin geri yer altına gönderilmesini emreder. Bu uygulama her yerde yapılmalıdır.
Diğer atıklar da ayrılır ve kapalı havuzlarda biriktirilir. Petrol şirketleri genellikle bir çukur açıp ham petrolü, kuyu açma artıklarını, zehirli suyu ve diğer artıkları buraya tıkıştırmaktan başka bir şey yapmazlar. Bu havuzlardan sızıntıyla ya da taşmayla sıklıkla yer altı sularına ve toprağa bulaşma olur.
Kapalı havuzlar çimento ile sıvalı olmalıdır. Sızıntı ve kaçaklar açısından izlenmeli, petrol operasyonu bitirilmeden önce temizlenmelidir.
Gaz alevleri
Petrolde bulunan gazlar sıklıkla yakılarak ayrılır. Gaz alevleri işçileri, çevrede yaşayanları ve vahşi doğayı etkileyen ve kanser, deri hastalıkları, astım, bronşit ve diğer sağlık sorunlarına yol açan kirliliğe, ayrıca bulutları kirleterek su kaynaklarını zehirleyen “siyah yağmur”a neden olur.
Nakil ve depolama
Petrol sızıntıları sıklıkla boru hatları, tankerler ya da gemilerle taşıma sırasında ortaya çıkar. Petrol depolama tanklarından da sızabilir. Bu sızıntılar toprakta, suda, hayvanlarda ve insanlarda yıllarca süren harabiyete yol açabilir. Petrol şirketlerin sızıntı olduğunda toplumu uyarmalı, sızıntıyı çevrelemeli ve hemen temizlemelidir. (Petrol sızıntılarına bağlı hasarın azaltılması ve petrol sızıntısının temizlenmesi konusunda bilgi için, bkz Petrol sızıntıları.)
Petrol işlerinde Çevresel Etki Değerlendirmesi boru hattı inşa ve kullanım planlarını da içermelidir. Boru hattı boyunca yaşayan toplulukları örgütleyerek petrol şirketinin güvenli olmayan uygulamalarına karşı çıkmak için yerel destek sağlayabilirsiniz.
Arıtma
Rafineriler, petrolün benzin, dizel, fuel oil, asfalt, kaydırıcı yağlar ve plastik gibi ürünlere dönüştürüldüğü fabrikalardır. Rafineriler suya, toprağa ve havaya zehirli atıklar salar. Rafinerilerin oluşturduğu kirlilik astıma, bronşite, kansere, üreme sorunlarına, çocuklarda beyin ve sinir sisteminin anormal gelişimine yol açar. Bu kirlilik ayrıca küresel ısınmaya da katkıda bulunur. (Rafinerilerden doğan zararların nasıl önlenebileceği ya da azaltılabileceği konusunda daha fazla bilgi için, bkz Hava kirliliği ve “Rafinerileri güvenli hale getirme.”)
Petrolün yakıt olarak kullanılması
Fabrikalarda ve otomobillerde petrol ve gaz yakılması farklı türlerde hava kirliliği oluşturabilir. Üreyen gazlardan biri havada ısıyı tutan karbon dioksittir. Bu gaz sellere, fırtınalara, deniz suyu seviyesinin yükselmesi ve kuraklık gibi felaketlere yol açan küresel ısınmanın en büyük nedenlerinden biridir. Ayrıca bitkileri, hayvanları ve haşereleri de etkileyerek sıtma gibi bazı hastalıkların yeni alanlara yayılmasına neden olur. Benzin istasyonunda ve kalabalık şehirlerde, insanlar kanser ve bir çok başka hastalığa yol açabilen zehirli dumanlara maruz kalırlar.