Hesperian Health Guides
Sifir atik üretmek
Tüm dünya toplumları sıfır atık hedefine ulaşmak için atıklarını azaltma yolları bulmaya çabalamaktadır. Sıfır atık, atıkları azaltmak, geri kalanları da sağlığı ve çevreyi koruyacak yöntemlerle doğaya ya da dönüştürerek pazarlara göndermek demektir.
Sıfır atık hedefine ulaşmak için endüstrinin, plastik mamulleri gibi tek kullanımlık ürünleri daha az üretme ya da hiç üretmeme sorumluluğunu alması gerekir. Şehirler ve kasabalar atığı kompost yapacak, dönüştürecek ve azaltacak katı atık programları geliştirebilirler. Başarılı olmak için, yapılan planlamanın atıktan en çok etkilenen insanları dikkate alması şarttır.
Katı atıkla mücadele eden ve kazanan bir kasaba
Hindistan’ın güneyinde güzel bir sayfiye kasabası olan Kovalam turistler arasında pek popüler bir yerdir. Ancak çok fazla çöp nedeniyle Kovalam’da turizm hemen hemen durma noktasına gelmişti.
Turizmle geçen 30 yılda Kovalam’da asla güvenli bir atık temizleme yöntemi kullanılmamıştı. Çöp kutularının olmaması, dönüştürme programı bulunmaması, kompostun çok az kullanılması ve yıllar yılı binlerce turistin gelmesi Kovalam’ı çöpe boğmuştu. Plastik torbalar kasabanın su borularını tıkamış, çöp yığınlarında sivrisinekler üremiş, kasaba çirkin ve sağlıksız bir hale gelmişti.
Yerel yönetim görevlileri bir atık toplama programı başlatmaya ve atığı yakmak için bir fırın kurmaya karar verdiler. Ancak birçok kişi atıkları yakmanın havayı zehirli duman ve külle doldurmaktan başka bir işe yaramayacağını öne sürdü. Epey tartışmadan sonra, fırın inşaatından vazgeçildi; belediye fırına karşı çıkan gruplardan bir alternatif sunmalarını istedi.
Thanal Koruma Grubu adlı kuruluşun yönlendirmesiyle halk sıfır atık sistemi önerdi. Başka yerleşim yerlerinden insanlar sıfır atık programları hakkındaki görüşlerini paylaşmak için ziyarete geldiler. Murali adında bir kadın Hindistan cevizi kabuklarından, palmiye yapraklarından ve kağıt kırıntılarından nasıl çanak, kupa, kaşık, torba ve diğer kullanışlı şeyler yaptığını ve sattığını gösterdi. Kompost yapmanın ve atıkları yeniden kullanmak için yeni yolların teşvik edilmesiyle “Sıfır Atık Kovalam” ortaya çıktı.
Bir kaç yıl içinde Kovalam temizlendi ve güzelleşti, hiç olmadığı kadar zengin hale geldi. Şimdi Kovalam’ın yeni bir turist cazibe merkezi var: Sıfır Atık Merkezi. Artık çok sayıda yerel lokanta Hindistan cevizinden kupalar ve yapraklardan yapılmış tabaklar kullanıyor. Sıfır Atık Merkezi’ndeki kadınlar kompostla zenginleştirilmiş toprakta sebze ve muz yetiştirdiler. Kasaba yönetimi insan ve hayvan atıklarını elektrik üretiminde kullanan bir santral kurdu.
Kovalam, sıfır atığın toplumun sağlığını ve doğal güzelliğini düzletmesi ve geliştirmesi, gelecek nesiller için çevreyi koruduğunu göstermesi açısından tüm Hindistan’a ve dünyaya örnek haline geldi.