Hesperian Health Guides
Toplum katı atık programı
Toplum atığın yol açtığı sorunlar hakkında ortak birnanlayışa ulaştığında, toplumun ihtiyaçlarına ve yeteneklerine en çok uyan projelerden başlayarak sorunları çözmek için adımlar atabilir.
Tam bir katı atık programı aşağıdaki basamakların tümünü içerir (ileriki sayfalarda her basamak hakkında daha fazla bilgi bulacaksınız):
- Oluşturulan atıkları, özellikle zehirli ürünleri ve dönüştürülebilir olmayan ürünleri azaltın.
- Atıkları ayrıştırma atığın oluştuğu yerde yapılırsa daha kolay ve güvenli olur.
- Gıda kırıntılarını ve diğer organik atıkları kompost yapın.
- Malzemeleri mümkünse yeniden kullanın.
- Malzemeleri dönüştürün hükümetin ve endüstrinin dönüştürme programları geliştirmesini sağlamak için organize olun.
- Atıkları güvenli biçimde toplayın, taşıyın ve depolayın. Bu işi yapan insanlara saygı duyun ve hakça bir ücret ödeyin.
- Yeniden kullanılabilir ya da dönüştürülebilir olmayan tüm atıkları güvenli biçimde bertaraf edin.
İçindekiler
Atıkları azaltma
Sokaklarımızı, evlerimizi ve arazilerimizi dolduran atık yeniden kullanılabilir ya da dönüştürülebilir olmayan ürünlerin endüstri tarafından üretilmesiyle başlar. Toplum atık programının bir hedefi de atık haline gelecek malzemelerin daha az kullanımına yardımcı olarak atıkları kaynağında azaltmaktır. Atıkları azaltmak için bazı çareler:
- Çok fazla paketleme malzemesiyle sarılmış ürünleri satın almayın.
- Plastik ve metal yerine cam ve mukavvadan yapılanları seçin.
- Kendi alışveriş torbanızı ya da selenizi kullanın, plastik torbaları reddedin.
- Gıdaları çok miktarda alarak eve getireceğiniz paket miktarını azaltın.
- repairing or reusing what you can and buying second hand products when possible.
Toplumlar bertaraf edilecek ya da sağlık sorunlarına yol açacak malzemelerin topluma girişini kaynağında önlemek için dükkan sahipleriyle ve yerel yönetimlerle birlikte çalışabilirler. Toplumsal organizasyonlar iş yerlerini ürettikleri atıkların sorumluluğunu almaları için zorlayan kanunlar çıkartmaları için hükümetlere baskı oluşturabilir.
Plastik torbaların yasaklanması
Alaska’daki Emmonak köyünü çevresi kasabadaki atık alanından rüzgarla havalanıp etrafa dağılan plastik alışveriş torbalarıyla kaplıdır. Yakındaki Galena kasabasında ise bu torbalar ağaçlara yapışmış ya da Yukon Irmağı’nın akıntısına kapılmış durumda görülebilirler. Irmağın denizle kavuştuğu Kotlik’te ölü foklar ve somon balıklarını sarmalamış plastik torbalara rastlanır.
Üç köyün 1998’de plastik torbaları yasaklamasından beri bunlara rastlanmıyor. Bu köyleri izleyerek Alaska’daki 30 köy daha plastik torbaları yasakladı ve bu eğilim genişleyerek sürüyor. Kasaba ve köylerde, halk kağıt torbalar ya da yıllarca işe yarayacak bez torbalar kullanmaya teşvik edildi.
Alaska’da plastik atıklara karşı yürütülen kampanyanın bir parçası olarak, Çevre Koruma Bakanlığı ve Yukon Irmağı Kabilelerarası Sulak Alan Konseyi insanlara plastik torbaları başka şeylere dönüştürerek yeniden kullanmayı öğretmek için bir program başlattı.
Şimdi insanlar torbaları şeritler halinde kesip örerek sırt çantası, el torbası, kapı paspası, sepet ve başka yararlı şeyler yapıyorlar. Hatta
bir zamanlar kanalizasyonları tıkayan, sokakları kirleten bu şeyleri satarak para kazanıyorlar.
Atıkları kaynağında ayrıştırın
Gıda atıklarının kağıt ya da cam ve benzeri atıklarla karıştırılmaması yeniden kullanmayı, dönüştürmeyi ve malzemelerin üstesinden gelmeyi kolaylaştırır, karışık atığınneden olduğu sağlık sorunlarını önlemeye yardımcı olur. Atıkları ayrıştırmak daha iyi atık yönetiminin ilk basamağıdır, ancak sorunu atık ayrıştırıldıktan sonra onunla baş edebilecek iyi bir yöntem varsa çözer. Atık ayrıştırma yeniden kullanma, kompost yapma, düzenli toplama, dönüştürme ve güvenli biçimde yok etmeyi içeren bir sistemin parçasıdır.
Atıkları ayrıştırma yöntemleri
Hem kırsal hem de kentsel alanlarda üretilen atığın en büyük kısmını organik ya da ıslak atık (gıda döküntüleri ve ölü bitkiler ve yapraklar gibi bahçe atıkları) oluşturur. Organik atık güneş ışığı ve su ile parçalanır ya da canlılarca (kurtlar, haşereler ve bakteriler) yenir ve komposta dönüştürülür.
Atıkta bol miktarda kağıt, cam, metal ve plastik bulunur. Bu tür atığın büyük kısmı atılmış paketlerden oluşur. Evsel atıkta boya, pil, bebek bezleri, petrol, pestisidler ve temizlik ürünü kapları gibi zehirli malzemeler de bulunabilir.
| Islak atıktan kompost yapılır |  |
 |
Kuru atıklar ayrıştırılıp yeniden kullanılabilir, dönüştürülebilir ya da atık alanına gönderilir |
 |
 |
 |
| Islak atıktan kompost yapılır | Kuru, yeniden kullanılabilir ve dönüştürülebilir malzemeler ayrıştırılır ve yeniden kullanılabilir, dönüştürülebilir ya da atık alanına gönderili | Zehirli atıklar için özel muamele ve imha gerekir |
Atık ayrıştırmaktan kim sorumlu?
Atıklar üretildiği evlerde ya da işyerlerinde veya atık toplayanlarca ayrıştırılabilirler. Toplumunuzda, yeniden kullanmak, dönüştürmek ya da imha etmek için hangi atık ayrıştırma ve toplama sistemi kullanılırsa kullanılsın, bu işi yapanlara saygı duyulmalı ve ücretleri ödenmelidir.
Toplayıcılar atıkların içindeki değerli şeyleri ayırıp satarak ve geri kalanları atık dönüştürme merkezine götürerek para kazanırlar. Bazı toplayıcılar ayrıştırılmış atık için ev sahiplerine bir miktar ücret verebilirler ya da ayrıştırılmamış atığı toplamak için küçük bir ücret talep edebilirler.
Atık evde ayrıştırılırsa kuru olanlar toplanana kadar evdeki kaplarda saklanır. Islak atıklar ise evin dışındaki kaplarda saklanmalı, evde ya da mahalle kompost projesi kapsamında kompost yapılmalıdır.
| Atıkları çöp toplama alanlarında ayrıştırmak evde ya da iş yerinde ayrıştırmaktan daha tehlikeli ve daha az verimlidr. |
 |
| İyi ve kullanıma hazır kompost güzel kokar, koyu renkli orman toprağına benzer. |
Kompost yapımı: Organik atıkları gübreye dönüştürme
Atıkların çoğu genellikle organik maddelerden oluştuğu için, gıda kırıntılarını ayrıştırıp kompost yapmak atığı büyük ölçüde azaltır. Toprağa kompost katmak bitkilerdeki besinleri yeniden toprağa döndürmek demektir. Kompost yapımı için en iyi yöntem bu iş için ayrılabilecek alana bağlıdır. Az miktarda kompost ev ya da işyerlerindeki kaplarda yapılabilir.
Kasabalarda, şehirlerde ve büyük atık yığınları için alan olan çiftliklerde büyük kompost yapım yerleri kurulabilir. (Bkz “Kompost çok çeşitli biçimlerde kullanılabilir.”)
Solucanlarla kompost hazırlama
 |
| Solucan kutusu çok basit olabilir… |
 |
| …ya da daha karmaşık. |
Solucanlar doğadaki en iyi yapıcılardır. Küçük bir kutu sağlıklı gıda atıklarını yiyerek atığı bahçede kullanılacak zengin bir toprağa dönüştürebilir. Solucan kotusu, kompost yığını için yeriniz olmadığı zaman gıda kırınıtılarını kompost yapmanıza imkan sağlar.
- Tahta ya da plastik kutunun dibine hava , su ve toprağın çıkışını sağlamak için delikler açın.
- Delikli kutunun altına ikinci bir kutu ya da tepsi yerleştirin. Solucanların zenginleştirdiği toprak burada toplanacaktır.
- Üstteki kutuyu kıyılmış kağıt, saman ve gıda kırıntılarıyla doldurun. Bir bahçıvandan ya da bir çiftçiden bir kürek dolusu solucan alarak bu kutuya koyun.
Sık sık gıda kırınıtıları ekleyin ve kutuyu çok ıslak değil ama nemli tutun. Solucanları güneş ısıgından korumak için kutunun ağzını örtün.
Solucanlar kutuyu koyduklarınızı yerlerken toprağı zenginleştirirler. Solucan kolonisi büyür. Bazı solucanlar alttaki kutu ya da tepsiye düşebilir. Bunları alıp geriye koyun ya da yeni oluşan toprakla birlikte bahcenize yerleştirin.
Kompost yapma ve dönüştürme
Benin’in başşehri Porto Novo’da bir zamanlar sokaklarda çürümeye terk edilmiş 4-katlı bina boyunda çöp yığınları vardı. Tahmin edebileceğiniz gibi, bu birçok sağlık sorununa neden oldu. İğrenç koku orayı yaşanamaz bir yer haline getirdi. Bazı insanlar bir kompost yapma merkezi oluşturarak atığı yararlı gübreye dönüştürmeye karar verdiler.
Bir sosyal hizmet kuruluşunca sağlanan fonla, büyük bir dönüştürme ve kompost tesisi kuruldu. Bir Fransız örgütü de Porto Novo grubuna bir traktörle 2 römork bağışladı. Römorkları tren istasyonuna ve futbol stadyumuna yakın yerlere park ederek insanların çöplerini oraya koyması teşvik edildi. Şimdi, her akşam traktör atıkla dolu römorkları gençlerin çöp ayrıştırdığı dönüştürme merkezine çekiyor.
Kompost yapmak için organik atık çukurlara konarak üzeri palmiye yapraklarıyla örtüldü. Kompost “aşçı”ları atığın hızla çürümesini sağlamak için nemi, hava akımını ve ısıyı sürekli kontrol ettiler. İki ay sonra, kompost kullanıma hazırdı.
Projeye katılan bazı gençler kompostu bostancılık için kullanmaya başladılar. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’ndan sağlanan fonlarla, ürün yetiştirmek için tarla ve tohum satın aldılar. Benin’in bu bölgesinde, toprak asla verimli olmamıştı, hatta fazla kullanım nedeniyle daha da zayıflamıştı. Ama toprağı kompostla zenginleştirerek, genç çiftçiler taze ve besleyici sebzeler yetiştirmeyi başardılar. Köylüler de kendi bahçelerini gübrelemek için kompost satın aldılar.
Kompost merkezinin sebze ve kompost satarak kazandığı para yeni aletler alınması ve daha fazla sayıda işsiz gencin atık ayrıştırıcı ve bostan işçisi olarak çalıştırılmasında kullanıldı. Bu yolla, proje kendi giderlerini karşılamaya ve büyümeye devam etti.
Yavaş kompost yapımı
Bu yöntemle dar bir alanda, az bir emekle 6 ayda kompost yapmak mümkün olur.
- Toprak yüzeyine 60X60 cm genişliğinde ve 1 metre derinliğinde bir çukur kazın.
- Çukura kuru ve ıslak atık karışımını koyun.
- Organik maddenin üstünü her 20 cm'de bir 3 cm toprakla örtün ve nemli tutmak için su ekleyin (ıslatmayın, sadece nemlendirin).
- Yağmur almaması için çukurun ağzını kapatın. Bir hafta sonra, kompost olgunlaşmaya başlayacaktır. Atık yığını kızışacak ve olgunlaştıkça küçülecektir.
Çabuk kompost yapımı
Bu, büyük bir açık alanınız varsa 1-4 aylık bir süre içinde bol miktarsa kompost yapmaya yarar.
- 1.5 metre genişliğinde, 4 metre uzunluğunda düz bir alan seçin. Alanı kaziklarla isaretlayin. Toprağı 30 cm derinliğe kadar gevşetin. bu kompost yıgının drene olmasına, solucanların yığına girmesine ve atıkları yıkmasına yardım edecektir. Toprak çok kuruysa sulayin.
- Adam boyunda iki çubuk bulun. Gevşettiğiniz toprağın ortasına dikin. Sonra yerinden çıkaracağınız için çok derine gömmeyin.
- Çubuklara yerden 20, 25, 27 cm yükseklikte olacak şekilde işaret koyun. Bu işaretleri çubuğun tamamı isaretlenene kadar 7 ya da 8 defa tekrarlayın.
- Gıda ve bitki atıklarından cubuklardaki 20 cm işaretine kadar bir yığın oluşturun (en iyisi kuru ve ıslak malzemelerin karışımıdır). Yığın toprağın gevşetildiği alanın tamamını kaplamalı ve eşit yükseklikte olmalıdır. Çok kuruysa ıslanmayacak ama nemli olacak kadar su ekleyin.
- Bir sonraki çizgiye kadar (5 cm) hayvan dışkısı koyun. En iyisi taze dışkıdır, çünkü sıcaktır ve un hızla olgunlaşmasını sağlayacaktır. Dışkının üstüne, bir sonraki işarete kadar (2 cm) toprak doldurun. Organik madde biriktikçe tabakaları bu sırayla oluşturmaya devam edin. Her tabakaya bir miktar su ekleyerek tüm yığının nemlenmesini sağlayın. Zamanla yığını 2 metre ya da daha fazla yükseltebilirsiniz. Sonra tüm yığını bir toprak tabakasıyla kaplayın ve biraz daha ıslatın.
- 2 gün sonra, çubukları çıkların. Bunların yerinde havanın yığına girip çözülmeye yardımcı olacak geniş delikler oluşacaktır. Üç hafta sonra, yığını kürekle iyice karıştırın. Bu işlemi her hafta ya da daha sık tekrarlayın. Ne kadar sık karıştırırsanız o kadar çabuk olgunlaşır. Olgunlaşma sürdükçe yığın kızışır ve küçülür. 1 ila 4 ay sonra, yığın hoş kokulu, koyu renkli, verimli toprağa dönüşür.
Kompostunuz oluyor mu
Hangi metodu kullanırsanız kullanın, atığınızın iyi kompost haline gelip gelmediğini anlamak için bazı yöntemler vardır.
- Olgunlaşması için kompostun hem gıda kırıntıları gibi ıslak atıklara hem de saman, kuru yapraklar, kabuklar ya da kıyılmış kağıt gibi kuru atıklara ihtiyacı vardır. Yığın kızışıp toprağa dönüşmek yerine çürüyen gıda birikintisi halinde kalıyorsa daha fazla kuru, kahverengi bitkisel atık gerekiyor olabilir.
 |
| İyi hazırlanmış kompost yığını olgunlaştıkça kızışır ve küçülür. |
- Yığın kötü kokuyorsa ya da küçülmüyorsa, daha fazla hava ihtiyacı var demektir. Kürekle yığını karıştırın ya da kazıklarla delikler açık.
- Yığın kızışmıyorsa, suyu çok fazla ya da çok az demektir. Bir kürekle yığını karıştırın. Çok kuruysa bol, çok ıslaksa az su ekleyin. Yığını siyah plastik örtüyle kaplamak sıcak kalmasına yardımcı olacaktır.
- Kompostta karınca varsa su katın.
- Sinek çekiyorsa üzerini daha iyi toprakla örtün.
Bir süre sonra kompost hoş kokulu, siyah renkli toprağa dönüşmelidir. (Bitkilere kompostun nasıl uygulanacağı için, bkz “Kompost çok çeşitli biçimlerde kullanılabilir.”)
Komposta ne katılmamalı?
 |
| Bunları komposta katmayın. |
Komposta neyin iyi gelip neyin gelmediği konusunda farklı fikirler vardır. Örneğin, bazıları et kırıntılarını ya da kağıdı komposta katmazlar. Çokları at ve sığır dışkısının kompost için iyi olduğunu, kedi ve köpek dışkısının ise kötü olduğunu düşünür.
Büyük dallar ya da çok kalın yapraklar çok yavaş çözülür. Kağıt ya da karton katılırsa, daha kolay çözülmesi için iyice kıyılmalı ve nemli tutulmalıdır. Et, kemik ve yağlı mutfak atıkları haşereleri çekerler ve çok yavaş çözülürler.
Bazı şeyler komposta hiç iyi gelmez. Plastik, metal, cam ve doğrudan topraktan gelmeyen şeyler çözülmeyecektir. Hint fasulyesi ve ökaliptus gibi insanları ya da diğer bitkileri zehirleyen bitkilerden iyi gübre oluşmaz.
Olabildiğince yeniden kullan
Sıklıkla, birinin çöpü başka birinin işine yarar. Tüm dünyada, atılmış malzemeleri güvenli biçimde yeniden kullanmak için yöntemler geliştirerek para tasarrufu yapılmakta ve çevre korunmaktadır.
Araba lastiklerinden terlik, kova ve saksı yapılır.
Konserve kutularından fener, saksı ve mumluk yapılır.
Gıda kaplarından alışveriş torbaları yapılır.
Hindistan cevizi kabuklarından kupa, kaşık ve çatal yapılır.
Muz yapraklarından tabak ve çanak yapılır.
Metal parçalarından ısıtıcı, fener ve süs eşyası yapılır.
Kağıt kıyılıp sıkıştırılarak ev yalıtımında ya da yakıt olarak kullanılır.
Talaş kompost yapımında, kuru tuvaletlerde ya da hayvan dışkısı ve başka organik maddelerle birlikte sıkıştırılıp tezek haline getirilerek yakıt olarak kullanılır.
Atığı kaynağa dönüştürmek
 |
| 6'lık bir aluminyum kutu paketini dönüştürmek bir televizyonu 18 saat çalıştıracak kadar enerji tasarrufu sağlar! |
Dönüştürme artık yararlı olmayan ürünleri yeni ve yararlı ürünler yapmak için kaynak malzemeler haline getirir. Bazı malzemeler (metaller ve lastik) fabrikalarda dönüştürülmelidir. Kağıt ve cam gibi diğer malzemeler için daha az teçhizat ve alan gerekir; küçük atölyelerde ya da evlerde dönüştürülebilirler.
Dönüştürme atıkları azaltmak için önemli bir yöntemdir. Ancak dönüştürme için devlet ve endüstriden destek, toplumlardan ve insanlardan da adanmışlık gerekir. Dönüştürülebilir ürünler için pazar yoksa ya da güvenle dönüştürülebilir değilseler, dönüştürme hiçbir sorunu çözmeyecektir.
Dönüştürme yeni ürünler elde edildiği için atığı azaltır, imalat için kullanılan enerjiden de tasarruf sağlar. Örneğin, kağıdı dönüştürmek için yeni kağıt üretimine oranla 2/3 daha az enerji gerekir, metal kırıntılarından çelik üretmek ham demirden üretmekten daha kolaydır. Hurdadan alüminyum üretmek ham boksit filizinden alüminyum üretmeye göre çok daha az enerji gerektirir.
Dönüştürme:
- Çevremizi kirleten katı atık miktarını azaltır.
- Bertaraf edilmesi gereken katı atık miktarını azaltarak alan ve para tasarrufu sağlar.
- Kaynakların bir defadan fazla kullanılmasını sağlayarak kaynak israfını önler.
- Hammadde ithalatını azaltarak yerel ve ulusal ekonomiye katkıda bulunur.
- İş alanı sağlar.
Hangi maddeler dönüştürülebilir?
Hangi maddelerin dönüştürülebileceği yerel dönüştürme endüstrisine bağlıdır.
Cam kum, susuz sodyum karbonat ve kireçten imal edilir. Bertaf edildiğinde cam aşınır ama tekrar hammaddesini oluşturan elemanlara ayrılmaz. Cam dönüştürülürken, renge göre ayrıştırıldıktan sonra eritilerek sıvı haline getirilir ve yeni kaplara konarak biçim verilir. Bazı camlar yollarda ya da binalarda kullanılan malzemelere dönüştürülebilir.
Alüminyum yeraltından çıkartılan boksit adlı maden filizinden üretilir. Alüminyum orijinal filizine dönüşmez ancak cam gibi yıpranır. Eritilip yeniden biçim verilerek teneke kutulara ve diğer şeylere dönüştürülebilir.
Çorba ve meyve kutuları gibi kalay kaplanmış çelik kutular, kalayla çelik ayrıştırılarak dönüştürülebilir. Ayrıştırılan kalay ve çelik temizlendikten sonra tekrar kutu yapmak ya da başka şeyler üretmek için satılır.
Lastik doğal ağaç reçinesi ve petrolden yapılır; bazen eritildikten ya da doğrandıktan sonra yeniden biçimlendirilip yeni ürünler yapılarak dönüştürülebilir.
Kağıt ağaç, pamuk ya da güçlü lifleri olan diğer bitkilerden imal edilir.
Yeniden kendine dönüştürülebilen nadir malzemelerden biridir. Ticari kağıt sıklıkla endüstriyel atölyelerde dönüştürülür. Kağıdın evde kullanım ya da satış için elle güzel kağıt ürünlerine dönüştürülmesi de mümkündür.
Bilgisayarlar, piller, elektronik aletler, boyalar, çözücüler, pestisidler ve bunların saklandığı kaplar gibi zehirli maddeler içeren ürünlerin dönüştürme işinde çalışanların zehirli kimyasallara maruz kalmaması için özenle muamele edilmesi gerekir. Bu ürünlerin bazıları dönüştürülemez, en iyisi onları kaynağında az üretmektir.
Plastiğin dönüştürülmesiyle ilgili sorun
Plastik dönüştürüldüğünde kalitesi düşer. Plastik bir şişeden dönüştürülerek başka bir plastik şişe elde edilemez, ama daha düşük kalitede bir şeyler yapılabilir. Bu nedenle, plastik işe yaramaz hale gelmeden önce sadece birkaç kez dönüştürülebilir. Dönüştürme sırasında bazı plastikler çalışanlara ve topluma zararlı olan zehirli gazlar salarlar.
Dönüştürülmesine niyetlenilen plastiğin çoğu atık alanlarına dökülür. Plastiği olabildiğince az kullanalım dememizin nedeni budur.
Atıkların toplanması, taşınması ve depolanması
Bulunduğunuz yerde güvenli bir atık toplama hizmeti yoksa, belediye ve iş yerlerinin yardımıyla bir organizasyon yapabilirsiniz. Plan yaparken, ne toplanacağını, toplananların daha büyük bir dönüştürme işletmesine mi satılacağını yoksa yerleşim birimindeki bir dönüştürme programında mı değerlendirileceğini dikkate alın.
Atık ne kadar az mesafe kat ederse o kadar iyidir. Ancak, bir çok yerde atık yerel imkanlarla dönüştürülemez; bu durumda başka çözümler aranmalıdır.
Atık hazırlama yöntemleri
Atıkların toplama, taşıma ve depolama için hazırlanma yöntemleri ne kadar yeriniz olduğuna, işi kimin yapacağına, hurdaları kimin satın alacağına ve ne iş için kullanılacağına bağlıdır. Kötü kokuları ve mikropların yayılmasını önlemek için malzemeler temizlenmeli, kurutulmalı, olabildiğince az yer kaplaması ve kaza ihtimalini azaltmak için düzleştirilmeli ya da sıkıştırılmalıdır.
Bilgisayarların, radyoların ve televizyonların satılabilir ve dönüştürülebilir birçok parçası vardır ancak içeriklerinin çoğu zehirli maddelerdir. Bu maddeler her ürün için eğitim alındıktan sonra, iyi havalandırılan bir yerde, emniyet tertibatı kullanılarak parçalarına ayrılmalıdır. Tüm zehirli madde kapları özel muamele gerektirir.
Atık toplayıcılarının sağlığı ve güvenliği
Atık toplayıcıları atıkların oluşturduğu her çeşit sağlık sorununa maruz kalabilirler. Zararı önlemek için, atık toplayıcılarının sağlık sorunlarını nasıl önleyecekleri ve sorun çıktığında tedavi için nereye başvuracakları konusunda eğitilmeleri gerekir. Atık toplayıcıları kooperatifler ya da küçük işletmeler halinde organize olursalar, kaynakları bir araya getirmek, eğitim almak, hükümetten güvenlik teçhizatı satın almak ve işi olabildiğince güvenli hale getirmek için destek sağlamak kolaylaşabilir.
gözlükler
Kaynak geri kazanım merkezi kurmak
Kaynak geri kazanım merkezi, yeniden kullanılabilir ya da dönüştürülebilir malzemelerin satılmak ya da yeniden kullanmak üzere toplandığı yerdir. Ayrıca, kompost yapma ve bostancılık projesinin başlatıldığı; elbise, perde, alet-edavat, mobilya, ayakkabı, cam şişeler, çanak-tabak, tencere, inşaat malzemeleri ve benzeri eski şeylerin takas edilebildiği, yeni ürünlerin yapımında kullanılabildiği bir yer de olabilir.
 |
| Oturdukları yeri yaşamak için güzel bir yer haline getirmeye uğraşan insanlar. |
Kaynak geri kazanım merkezleri
Filipinler’deki bir çok yerleşim biriminde yerel yönetimler ve Toprak Ana Vakfı adlı bir kuruluş tarafından kurulan kaynak geri kazanım merkezleri bulunur. Bu kaynak geri kazanım merkezleri ülke çapında katı atık programları geliştirilmesine ilham kaynağı olarak tüm atık yönetimi sisteminin değiştirilmesine yardımcı oldu.
Ev halkı atıklarını ayrıştırmaya, yeniden kullanılabilir ve dönüştürülebilir malzemeleri temizlemeye teşvik edildi. Bazı topluluklar kötü kokuları azaltmaya yönelik kanunlar çıkararak insanların çöplerini orta yerde biriktirmelerine engel oldular.
İnsanlar organik atıkları evlerdeki ağzı kapalı kaplarda tutmaya ya da
yerleşim biriminin çeşitli yerine konan kompost kutularına koymaya başladılar. Her gün, kaynak geri kazanım merkezinde çalışan işçiler 3-tekerlekli arabalarla dolaşarak organik atıkları, dönüştürülebilir şeyleri ve imha edilecek atıkları topladılar. Bazen dönüştürülebilir şeyler için ücret ödediler. Her şey iki ana bölümü olan kaynak geri kazanım merkezine getirildi:
- Organik maddelerin kompost yapıldığı ve halka satmak için sebze yetiştirilmesinde kullanıldığı bir ekoloji parkı.
- Temiz geri dönüştürülebilir atıkların ikinci el mağazalarına, dönüştürme şirketlerine ya da fabrikalarına satılana kadar saklandığı bir eko-depo.
Bazı merkezler ayrıca insanların eski malzemelerden yeni ürünler yaptıkları iş alanları sağladı. Meyve suyu kutuları düzleştirilip birbirine dikilerek taşıma torbaları üretildi. Cam şişelerden bardak yapıldı. Eski gazeteler kıyıldıktan sonra örülerek katı ve dayanıklı hale getirmek için şeffaf tutkal ya da reçineyle kaplanıp sepet ve torba yapıldı. Bunlar satılarak hem üreticilerinegelir sağlandı hem de kaynak geri kazanım merkezlerinin işletme masrafları karşılandı.
Merkezler bulundukları yerlerdeki çöp miktarını dramatik biçimde azalttılar. Kötü kokulu atık yığınları arasında yaşamak yerine, insanlar artık yeniden kullanılabilir ve dönüştürülebilir malzemelerden ekstra para kazanıyorlar ve kompostlanmış gıda atıklarını kullanarak daha fazla sebze üretiyorlar.