Hesperian Health Guides
Membanızı koruyun
HealthWiki > Topluluk için Çevre Sağlığı Rehberi > Bölüm 6: Toplumun suyunu korumak > Membanızı koruyun
Membalar doğal olarak yüzeye çıkan yer altı sularıdır. Memba suyu kayalarla ve toprakla filtre olduğundan ve hızla hareket ettiğinden yüzeyde kirlenmezse güvenli kabul edilebilir. Bir membanın güvenli olup olmadığını anlamak için çıktığı yeri bulun ve şu soruları sorun:
- Bu gerçek bir kaynak mıdır yoksa membanın yukarısında yer altına kaynayan bir akıntı ya da başka bir yüzey suyu mu vardır? Öyleyse, memba gibi görünen şey gerçekte kısa bir süre yer altında ilerleyen yüzey suyudur. Bu durumda kirlenme ihtimali yüksektir ya da sadece yağmurlu mevsimde akar.
- Membanın üstünde kayada büyük açıklıklar var mıdır? Varsa, bol bir yağmurdan sonra membadaki suya bakın. Bulanık ve çamurluysa suyun yüzey akıntılarından kirlenmesi muhtemeldir.
- Membanın yakınından ya da hemen yukarı tarafından kirlenme ihtimali var mıdır? Kirlilik hayvan dışkılarına, tuvalet çukurlarına, septik tanklara, pestisid ve gübre kullanımına ya da diğer insan faaliyetlerine bağlı olabilir.
- Membanın 15 m çevresinde toprak gevşek ya da kumlu mu? Bu kirlenmiş yüzey sularının yer altı suyuna karışmasına izin verebilir
İçindekiler
Membanın çevresini koruyun
Membaları korumak kuyu açmaktan ya da sondaj vurmaktan daha ucuzdur. Memba korumaya alındımı membadan yerleşim yerine boruyla su götürmek nispeten kolaydır. Membanın çevresini korumak için çit çekin, tahliye hendeği kazarak yüzey akıntısını ve çöpleri uzaklaştırın. Böylece hayvanlar da uzak tutulmuş olacaktır.
Membanın çevresine o çevrenin yerlisi olan ağaçlar dikerek ek koruma sağlayın. Ağaçlar erozyonu önler, su toplanan yeri güzelleştirir.
Suyu tutmak için bir çeşme yapın
Çeşme, suyu kirlenmeden korumak için taş, tuğla ya da betondan yapılan kapalı bir kaptır. Çeşme suyun toplanmasını ya da borularla musluklara ya da depolama tanklarına yönlendirilmesini kolaylaştırır. Çeşmenin türü arazi yapısına ve eldeki malzemeye bağlıdır.
Çeşmenin parçaları
Borular ve çeşmeler sık sık temizlik ister
Membadan güvenli su gelmeye devam edip etmediğinden emin olmak için çeşmeler kontrol altında tutulmalıdır. Mil, yapraklar, ölü hayvanlar ve diğer şeyler borularda ve çeşmede birikip suyu kirletebilir, boruları tıkayabilir. Çeşmenin girişindeki boruya bir tel süzgeç koyarak tehlikeli maddelerin borulara girişini engelleyin. Zaman zaman süzgecin temizlenmesi sürekli su akımını sağlar.