Hesperian Health Guides
Su kaynağının iyileştirilmesi
HealthWiki > Topluluk için Çevre Sağlığı Rehberi > Bölüm 6: Toplumun suyunu korumak > Su kaynağının iyileştirilmesi
Yeni bir su kaynağı belirlemek yerine, mevcut kaynağınızdan daha fazla ve daha temiz su elde etmeye çalışmanız daha kolaydır. Su kaynağınızı iyileştirmek için planlama yaparken işe yerel kaynakların bir listesini çıkararak başlayın. Kaynaklar su kaynaklarını, inşaat malzemelerini ve hepsinden önemlisi insanları içermelidir. Kuyu ya da depo yapabilme, boru döşeme becerilerine sahip olan insanlar yanı sıra grup aktivitelerini kolaylaştıracak, imeceler düzenleyecek kişileri ve eskiden nasıl su temin edildiğini bilen ihtiyarları da listenize dahil edin.
İçindekiler
Çözümleri belirleyin
Toplumunuzun su kaynağını iyileştirmek için yapacakları, sorunlardan hangilerinin acil olduğuna ve hangilerinin kolayca çözülebileceğine bağlıdır. Sorunların kök nedenlerine odaklanan ve toplumdaki herkesin ihtiyaçlarına cevap veren bir plan yapmak çok önemlidir
Özellikle su azsa ya da suyu getirmek zorsa her bir su kaynağının hangi amaçla kullanılacağına karar verin. Yağmur suyu kaptaj tankları, depolar ya da borulu su sitemleri yapmak suyu toplumun yakınına getirir. Bu mümkün değilse, herkes için yeterli ve güvenli su sağlamak için şunlar denenebilir:
- Su çıkarma görevini paylaşın
- Suyun mikroplarla kirlenmemesi için neler yapılması gerektiğini herkese gösterin.
Bir su sistemi varsa, toplum:
- Su temin yollarını iyileştirebilir
- Kırık boru ve pompaları tamir edebilir
- Su kaynaklarını daha yüksek bir yerde toplayabilir
- Suyu korumak için yeni yollar bulabilir
Suyun zehirli kimyasallarla kirlenme ihtimali varsa su kalitesi tahlilleri yapılana kadar başka bir su kaynağını kullanın. Tahlil sonucunda su kirliyse başka bir su kaynağını kullanmaya devam edin ve kirlilik nedenini ortadan kaldırmaya çalışın. Sanayi kuruluşlarının kendi atıklarını güvenli biçimde imha etmelerini ve temiz üretim yöntemleri kullanmalarını isteyerek, çiftçilerin daha az pestisid ve kimyasal gübre tüketmelerini talep ederek suyunuzun kirlenmesini önlemeye çalışın.
 |
| Sağlık çalışanları ve su güvenliği teşvikçileri toplumda su güvenliğinin arttırılmasına yardımcı olabilirler. |
Planlamada kadınlar önemlidir
Kadınların su ihtiyaçları erkeklerden farklıdır. Suyu getiren ve ailenin ihtiyacı için kullanan genellikle kadındır. Ancak su sistemlerini inşa eden ve bakımını yapanlar da sıklıkla erkeklerdir. Kadınların ve erkeklerin yaptıkları işlerin farklı olmasından dolayı planlama aktivitelerine kadınların katılması çok yararlıdır.
2 daire
Bu aktivite kadınları su ihtiyaçları ve bu ihtiyaçları gidermenin önündeki engelleri düşünmeye sevk eder
Süre: 45-60 dakika
Gereç: Büyük bir resim kağıdı, resim kalemleri
- Her birinde 10'dan fazla kadın olmayacak biçimde gruplar oluşturn. Her gruba kağıt ve kalem verin.
- Her grup kağıda bir büyük daire ve onun içine de ikinci bir küçük daire çizsin.
- Herkes büyük dairenin içine tüm toplumu etkileyen su, sanitasyon ve sağlık sorunlarını yazsın ya da çizsin. Küçük dairenin içine de özellikle kadınları etkileyen sorunlar yazılsın ya da çizilsin. Grupları bir araya getirerek tartışın: İki daire içindeki sorunların farkları neler? Benzer sorunlar neler? Her ikisi için ne gibi çözümler bulunabilir?
- Kadınların sorunlarının yeterince dikkate alındığından nasıl emin olabilirsiniz? Bu aktivite kadınlar ve erkeklerle birlikte yapılabilir. Erkekler katılacaksa, gruplardan biri tamamen erkelerden oluşsun, tek bir daire yerine büyük bir dairenin içinde 2 küçük daire çizsinler. Küçük dairelerden biri kadınları diğeri de erkeleri etkileyen sorunları içersin.
Gruplar bir yeniden araya geldiklerinde, erkeklerden kadınları etkileyen sounlar konusunda neler yapabileceklerinini düşünmelerini isteyin. Tuvaletleri evlere daha yakın yerlere yapmak, erkeklerin su getirmeye yardımcı olması, çocuklarla daha fazla vakit geçirmesi ve benzeri öneriler gelebilir. Kadınların ve erkeklerin büyük görüş ayrılıkları olan topluluklarda erkeklerden önce kadınların ayrı olarak konuları tartışmaları daha rahat olabilir.
Su kaynaklarınızı iyileştirmenin önündeki engeller
Bir toplumun güvenli sudan mahrum olmasının çok değişik nedenleri olabilir. Bunlar arasında parasızlık, su sistemini nasıl inşa edeceğini bilmeme, devletin desteklememesi ya da toplum üyelerinin katkı vermemesi sayılabilir. Daimi ve güvenli su temininin önündeki engeller belirlenmeli ve birer birer ortadan kaldırılmalıdır. İnsanlar,
- Daha bol su, kolay erişim ya da daha az hastalık gibi hemen olumlu sonuçlar alındığında,
- Maliyet düştüğünde,
- Günlük aktivitelerinde çok az değişiklikler olduğunda,
- Çevrede daha az çamur, daha az sivrisinek, bahçelerde daha çok su gibi iyileşmeler olduğunda su sistemlerini iyileştirmeyi ve korumayı daha kolay kabul ederler.
 |
| Sürdürülebilir bir su projesi fiziksel ve sosyal engelleri kaldırmalı ve toplumdaki herkese eşit yarar sağlamalıdır. |
Köylüler kalkınma görevlilerine öğretiyor
Bir grup kalkınma görevlisi su kaynaklarını koruyarak kolerayla savaşmalarına yardımcı olmak için Kolombiya’daki bir dağ köyüne geldiler. Köydeki pınara gittiklerinde büyük baş hayvanların ve erozyonun pınara zarar verdiğini gördüler. Kalkınma görevlileri 2 basit çözüm önerdiler: 1. pınarı korumak için dikenli telden bir çit yapılması, 2. hayvanların başka bir yerde otlatılması. Köylüler bu fikirleri tutmadılar, çünkü dikenli tellerin çok geçmeden çalınacağını, yeni otlak yapmak için gereken masrafları da karşılayamayacaklarını tahmin edebiliyorlardı. Ancak sorunun farkına vardıkları için işleyebilecek başka bir çözüm buldular. Bir imece düzenleyerek köydeki herkesin pınarın çevresine dikenli ağaçlar dikmesini sağladılar. Bu hayvanları nehrin daha aşağısında bir yerde su içmeye zorlayarak köyün sorununu çözdü.
Toplum içinde çözümler arayın
Tarih boyunca, her toplum suyu korumak ve nakletmek için çeşitli yöntemler bulmuştur. Su bulmak için çubuk geliştirmek, suyu yükseltmek ve harekete geçirmek için aletler icat etmek, yağmur suyunu tutmak için çeşitli yapılar inşa etmek, su kaynaklarını ve su havzalarını korumak için ağaçlar dikmek bunlardan bazılardır.
Suyu paylaşmak için komşu toplumlarla anlaşmalar da yapılmıştır. Bol ve güvenli suya sahip olmak için yeni yöntemler geliştirmiş olsak bile, suyu korumak ve çatışmaları önlemek, su kaynaklarının gelecek nesiller için muhafazası açısından çok önemlidir.