Hesperian Health Guides
Tıbbi atıkların gömülmesi
HealthWiki > Topluluk için Çevre Sağlığı Rehberi > Bölüm 19: Tıbbi atıklar > Tıbbi atıkların gömülmesi
Gömme çukurları kesici-batıcıları, vücut parçalarını ve miadı dolmuş ilaçları imha etmek için çok kullanışlıdır. Atık çukurlarını kompost yapılabilecek (gıda atıkları gibi), tekrar kullanılabilecek (bazı cam ve plastik maddeler) ya da dezenfeksiyondan sonra çöplüğe atılabilecek (plastik, bez, sargılar) maddelerle doldurmamaya çalışın.
Yakın bir yerde atık toplama yeri ya da çöp gömme çukuru varsa dezenfekte edilmiş atık toplandıktan sonra güvenle gömülebilir. Yoksa atığın güvenle gömülmesini sağlamak için sağlık kuruluşunda küçük atık çukurları açtırın. Kesici-batıcılar en tehlikeli atıklar olduklarından, en iyisi iğneler ve diğer keskin cisimleri sağlık kuruluşundaki güvenli bir çukura gömmektir.
Atıkla temas eden herkes işlemleri anlarsa ve kurallara uyarsa atıkları gömmek güvenli bir yoldur.
İçindekiler
Güvenli atık çukurları
Bir atık çukurunun güvenli olması için çevredeki kuyulardan daha aşağıda ve uzakta olması, taban suyunun yüzeye yakın olmaması ve ırmak, dere, pınar gibi su kaynaklarından en az 50 metre uzakta olması gerekir. Toprağı ve zemin suyunu kirletmemek için çukurun kenarları ve dibi kille sıvanmalıdır. Çukur uygun biçimde işaretlenmeli, insanları ve hayvanları uzak tutacak bir duvarla çevrilmelidir.
50 metre uzakta
metre uzakta
kapı
uzakta ve aşağıda
Beton kapaklı atık çukuru yapımı
Bu tür çukurlar enfeksiyöz atıklar için kullanılır, evsel atık için kullanılmaz.
- 1-2 metre genişliğinde ve 2-5 metre derinliğinde bir çukur kazın. Çukurun dibi taban suyu seviyesinin en az 1.5 metre üstünde olmalıdır.
- Çukurun tabanına en az 30 cm kalınlığında kil tabakası döşeyin.
- Çukurun ağzında topraktan bir set oluşturarak yüzey suyunun içeri girmesini önleyin.
- Çocukların ve hayvanların girmesini önlemek için çukurun bulunduğu alanın çevresine çit çekin.
Çukura her atık konulduğunda atığın üstünü 10 cm toprakla ya da kireçtoprak karışımıyla örtün. Kireç atığın dezenfekte olmasına ve hayvanların uzaklaşmasına yardımcı olur.
Atık yüzeyden 0.5 metre yükseldiğinde 0.5 metre toprakla kapatın ve üstüne en az 10-30 cm kalınlığında beton dökün.
Kesici-batıcı kaplarının çimentoyla kapatılması
Dezenfekte edilmiş kesici-batıcıları ve kesici-batıcı kaplarını metal bir fıçı gibi dayanıklı bir kaba koyun. Kap 3/4’üne kadar dolduğunda 1 kısım çimento, 1 kısım kireç, 4 kısım kum ve 1/3- 1/2 kısım sudan oluşan karışımı ekleyin. Kireç dezenfektan etki yapar, ayrıca çimentonun boşlukları doldurarak atığı tamamen çevrelemesini sağlar. Kabı sıkıca kapatın ve bir hendeğe ya da çöp çukuruna gömün.
Sıvı Atıkların İmha Edilmesi
Birçok sağlık kuruluşu çamaşır suyu, kirli su ya da diğer sıvıları kanalizasyonan döker. Bu sadece kanalizasyon bir nehre ya da başka bir su kaynağına açılmıyorsa güvenlidir. Dökmeden önce sıvıyı bol suyla seyreltin. Su kaynaklarını korumak için, kullanılmış çamaşır suyunu ve diğer sıvıları güvenli bir süzdürme çukuruna boşaltmak gerekir. Gluteraldehit ve formaldehit gibi kimyasallar gömülmeden önce işlemden geçirilmelidir.
Güvenli süzdürme çukuru yapmak
Suyun göllenmediği, su yollarından ve kuyulardan uzak bir yere 0.5-1 metre derinliğinde bir çukur kazın. Çukurun dibine birkaç santimetre kalınlığında kum döşeyin. Sonra birkaç santimetre kalınlığında çakıl taşı ve üstüne de büyük taşlardan bir sıra döşeyin. Çukurun üstünü yağmur suyu girmemesi için toprakla örtün.