Hesperian Health Guides
Kimyasallarla dezenfeksiyon
HealthWiki > Topluluk için Çevre Sağlığı Rehberi > Bölüm 19: Tıbbi atıklar > Kimyasallarla dezenfeksiyon
 |
| Kimyasalların dumanları zararlı olabilir! |
Dezenfeksiyon için kullanılan tüm kimyasallar zararlı olabilirler ve büyük özenle kullanılmalıdırlar. Dezenfeksiyonda sık kullanılan bazı kimyasallar hidrojen peroksit (%6), etanol (%70) ve izopropil alkol (%70-90) içerirler.
Çok sayıda temizlik ve dezenfeksiyon ürününde gluteraldehit ya da formaldehit bulunur. Gluteraldehit ve formaldehite sürekli maruz kalmak kansere ve ölüme yol açar. Bu kimyasallar kullanılmamalıdır. (Bkz “Kimyasallarla güvenli dezenfeksiyon yöntemleri” ve kimyasalların güvenli biçimde yok edilmesi.)
Birçok sağlık kuruluşu kimyasalları kullanırken güvenlik için aşağıdaki kuralları kullanır:
- Kimyasal dezenfektanları açık havada ya da aspiratörü çok iyi olan yerlerde kullanın.
- Sadece yapılan iş için gereken miktarda kimyasal dezenfektan kullanın.
- Kimyasalları kullanırken ya da imha ederken derinizi, gözlerinizi ve akciğerlerinizi korumak için eldiven, güvenlik gözlükleri, maske ve koruyucu elbiseler kullanın.
- Dezenfeksiyon kimyasallarını uygun kutularda saklayın. Kutuların üzerine içindekinin adını yazın ve gerekli işaretleri koyun. Bu kutuları başka işler için kullanmayın.
- Kimyasalları su kovalarında, yiyecek ya da içecek için kullanılabilecek kaplarda saklamayın ya da karıştırmayın.
- Kimyasal kaplarını dik ve sıkıca kapalı durumda tutun. Kırık, sızıntı ve zayıf noktalar bulunup bulunmadığını kontrol edin.
İçindekiler
Kimyasal dezenfeksiyon gerektirmeyen atıklar
Sıklıkla, vücuda ait dokuların kimyasallarla dezenfekte edilmesi gerektiğine inanılır. Ancak plasenta ve göbek kordonu dahil vücut parçaları toprağa derin olarak gömülerek kolayca yok edilebilir. Birçok toplumda, plasentanın gömülmesi önemli bir ritüeldir. Güvenli biçimde yapılırsa, gömme toplumu plasenta ya da başka vücut parçalarında üreyen mikroplardan korumak için iyi bir yoldur. (Bkz Atıkların güvenli biçimde yok edilmesi).
Güvenli kimyasallarla dezenfeksiyon
 Biz dahil!
İlaç muhteşem! Herşeyin canına okuyor.
|
| Bir ürün satın alıyorken, sorun: zararlı mı? Güvenli biçimde yok etmek zor mu? |
Bazı sağlık kuruluşlarında dezenfeksiyon ve temizlik için gluteraldehit gibi zararlı kimyasallar içeren temizlik ürünleri kullanılır. Ancak sağlık kuruluşlarındaki yüzeyler daha tehlikesiz ve daha ucuz temizlik ürünleriyle temiz ve mikropsuz hale getirilebilir. Kaynar su ve sabun zeminlerin, duvarların ve mobilyanın mutat temizliği için yeterlidir.
Enfeksiyöz hastalığı olanların beklediği ya da tedavi edildiği yerlerde hastalığın yayılmasını önlemek için mutlaka daha güçlü bir dezenfektan kullanılmalıdır. Portakal yağı ve diğer doğal yağları içeren hidrojen peroksit çözeltileri zeminlerin ve diğer yüzeylerin dezenfeksiyonunda etkilidir. Sağlık sorunlarına yol açmazlar ve bertaraf edilmeden önce herhangi bir işlem gerektirmezler. Sirke ve hidrojen peroksit kullanarak da güvenli dezenfeksiyon çözeltisi hazırlayabilirsiniz.
Güvenli dezenfeksiyon çözeltisi yapımı
Eşit miktarda beyaz sirke ve hidrojen peroksiti karıştırın (sıkıkla %3 peroksit çözeltisi kullanılır ama %6'lık olan daha iyidir). Karşımı sadece bir günlük ihtiyacınızı karşılacak kadar hazırlayın.
Kapalı bir kapta tutun. Silme bezine az miktar dökün ve dezenfekte edilecek yüzeyleri kuvvetle ovun.
Bu karışım en çok masaların üstünde, yatak korkuluklarında ve diğer yüzeylerde yararlıdır.
Çamaşır suyuyla dezenfeksiyon
Duvarlar, zeminler ve masalar gibi yüzeylerin dezenfeksiyonu için birçok sağlık kuruluşu çamaşır suyu kullanır. Sıçrarsa deriye ve gözlere, solunursa akciğerlere zarar vereceğinden çamaşır suyuyla dezenfeksiyon sırasında dikkatli olunmalıdır. Beyaz sirke katılırsa çamaşır suyu daha etkili hale gelir.
Dezenfeksiyon için % 5 çamaşır suyu çözeltisi hazırlama
| Çamaşır suyunuzda: |
 Çamaşır
suyu Çamaşır
suyu Su
Çamaşır
suyu Su
Su
|
|
| % 5 klor varsa sadece çamaşır suyu kullanın | ||
| % 10 klor varsa 1 kısım çamaşır suyuna 1 kısım su ekleyin | ||
| % 15 klor varsa 1 kısım çamaşır suyuna 2 kısım su ekleyin | ||
4 litre % 5 çamaşır suyu çözeltisine 1 bardak beyaz sirke koyarsanız daha iyi dezenfeksiyon sağlarsınız. Karışımı sadece bir günlük ihtiyacınızı karşılacak kadar hazırlayın. Mikropları öldürme gücü azaldığı için ertesi gün aynı karışımı kullanmayın. Kullanılmış çamaşır suyunun üstesinden gelmek için, bkz “Sıvı Atıkların İmha Edilmesi.”
Çamaşır suyu kovası kullanın
Kullanılmış sargılar, pansuman malzemeleri, eldivenler ve kan torbaları gibi enfeksiyöz atıklar için bir çamaşır suyu kovası hazır bulundurun. Çamaşır suyu kovasını her gün, çok atık üretiyorsanız her vardiyadan önce yenileyin. Gerekirse imha edilecek şeyler için bir kova, tekrar kullanılacak malzeme ve aletler için başka bir kova kullanabilirsiniz.
Eldiven, şırınga, serum torbası, tüp vs. gibi tekrar kullanılmayacak şeyleri çamaşır suyu kovasına atmadan önce küçük parçalar halinde kesin.
Kovadaki çamaşır suyu daima malzemeleri tamamen kapatacak kadar olmalıdır. Malzeme en az 10 dakika çamaşır suyunda kalmalıdır. Dökülmeleri önlemek ve çözeltinin gücünü korumak için kovanın ağzını sıkıca kapatın. Açık kalırsa, klor buharlaşıp gider.
Çamaşır suyu kovası hazırlama
Çamaşır suyuyla güvenli dezenfeksiyon sağlamanın yollarından biri çamaşır suyu kovası kullanmaktır. Çamaşır suyu kovasının iki kısmı vardır: çamaşır suyu çözeltisi konan bir kova ya da kap ve atıkların konduğu elek ya da gevşek örülmüş sele gibi küçük delikleri olan bir iç kap ya da sepet. Çamaşır suyu kovasının çok sıkı kapanan bir kapağı olmalıdır. Çamaşır suyu kovası hazırlamak için:
%5 çamaşır suyu çözeltisi hazırlayın. Kovanın en az yarısı çamaşır suyuyla doldurulmalıdır.
Kovanın en az yarısı çamaşır suyuyla doldurulmalıdır. Süzgeçli kabı, çamaşır suyu deliklerinden içeri geçip atık malzemelerle tamamen temas edecek biçimde kovanın içine koyun. Süzgeçli kabın çözelti üstünde yüzmediğinden emin olun.
Çamaşırhane
Geçmişte, birçok hastane çarşafların sterilizasyonunda karbolik asit kullanırdı. Bu sadece yanıklı hastaların çarşafları için gereklidir. Yatak takımlarının sıcak su ve sabunla yıkamadan önce dezenfeksiyon için 10 dakika çamaşır suyuna yatırılması yeterlidir. İçindekileri çamaşır suyundan çıkartırken eldiven kullanın.